Άδεια φροντίδας παιδιών (μειωμένο ωράριο)

 Σύμφωνα με το άρθρο 37 του Ν. 4808/2021, οι εργαζόμενοι γονείς δικαιούνται εναλλακτικώς μεταξύ τους, ανεξάρτητα από το είδος της δραστηριότητας του άλλου γονέα, ακόμη και εάν ο άλλος δεν εργάζεται:

(α) Για το χρονικό διάστημα 30 μηνών από τη λήξη της άδειας λοχείας, δηλαδή 9 βδομάδες μετά τον τοκετό, ή της ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας (ειδικό εξάμηνο) ή της γονικής άδειας ανατροφής (4μηνο), είτε να προσέρχονται αργότερα, είτε να αποχωρούν νωρίτερα, κατά μία ώρα κάθε ημέρα από την εργασία τους, είτε να διακόπτουν αυτή κατά μία ώρα ημερησίως.

(β) Εναλλακτικά με συμφωνία του εργοδότη, το ημερήσιο ωράριο μπορεί να ορίζεται μειωμένο κατά δύο (2) ώρες ημερησίως για τους πρώτους δώδεκα (12) μήνες και σε μία (1) ώρα ημερησίως για έξη (6) επιπλέον μήνες.

(γ) Εναλλακτικά, μπορεί να χορηγηθεί στον γονέα ισόχρονη άδεια με αποδοχές σε συνεχείς ημέρες, εντός της χρονικής περιόδου κατά την οποία δικαιούται μειωμένου ωραρίου για τη φροντίδα του παιδιού. Η εναλλακτική χορήγηση τις άδειας προϋποθέτει αίτηση του δικαιούχου εργαζόμενου και αντίστοιχη συμφωνία του εργοδότη και χορηγείται εφάπαξ ή τμηματικά. Για τον υπολογισμό της ισόχρονης άδειας, αφαιρούνται από τα συγκεκριμένα 2 ½ έτη (μειωμένο κατά μία ώρα ωράριο), τα διαστήματα της άδειας (2 ετών), οι Κυριακές και επί πενθημέρου και τα Σάββατα, καθώς και οι εξαιρετέες εορτές (εφόσον κατά τα συγκεκριμένα έτη δεν συμπίπτουν με Σάββατο ή Κυριακή). Ο αριθμός των ημερών (και συνεπώς και των ωρών) που προκύπτει διαιρείται δια 8 (όσο το ωράριο επί πενθημέρου). Το πηλίκο της διαίρεσης αποτελεί τον αριθμό των εργασίμων ημερών που δικαιούται η τεκούσα.

(δ) Εναλλακτικά, μπορεί να χορηγηθούν πλήρεις ημέρες αδείας, οι οποίες κατανέμονται σε εβδομαδιαία βάση, αντίστοιχου συνολικού αριθμού ωρών, εντός της χρονικής περιόδου κατά την οποία ο εργαζόμενος δικαιούται μειωμένου ωραρίου για την φροντίδα του παιδιού.

Είναι επίσης δυνατή, κατόπιν συμφωνίας με τον εργοδότη, η χρήση του μειωμένου ωραρίου κατά ένα μέρος ως συνεχούς άδειας και κατά το υπόλοιπο σε ώρες για το διάστημα που απομένει.

Στην περίπτωση που και οι δύο γονείς είναι μισθωτοί, με κοινή τους δήλωση που κατατίθεται στους αντίστοιχους εργοδότες τους, καθορίζεται η επιλογή τους για το ποιος από τους δύο θα κάνει χρήση της γονικής άδειας φροντίδας παιδιού (μειωμένο ωράριο), εκτός αν με κοινή τους δήλωση καθορίσουν χρονικά διαστήματα που ο καθένας κάνει χρήση μέσα στα χρονικά όρια ισχύος του δικαιώματος αυτού.

Σε περίπτωση διαζυγίου, διάστασης ή γέννησης τέκνου χωρίς γάμο των γονέων του, την άδεια φροντίδας τέκνου λαμβάνει ο εργαζόμενος γονέας που έχει την επιμέλεια του παιδιού, εκτός αν οι γονείς συμφωνήσουν διαφορετικά.

Καταχρηστικότητα άρνησης εργοδότη να χορηγήσει το μειωμένο ωράριο ως ισόχρονη άδεια με αποδοχές: Πολλοί εργοδότες εκμεταλλεύονται την προϋπόθεση της συναίνεσης ως προς την χορήγηση της ισόχρονης αδείας και αρνούνται καταχρηστικά (χωρίς δηλαδή να δικαιολογείται από αντικειμενικούς λόγους η άρνησή τους) να χορηγήσουν αντί του μειωμένου ωραρίου την ισόχρονη άδεια. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί η εξώθηση των εργαζομένων να λαμβάνουν άδεια άνευ αποδοχών, προκειμένου να ανταποκριθούν στις αυξημένες ανάγκες του νεογέννητου τέκνου τους αντί να λάβουν την ισόχρονη άδεια, με αποτέλεσμα να καθίσταται προφανές ότι η άρνηση του εργοδότη οφείλεται αποκλειστικά στην προσπάθειά του να αποφύγει να καταβάλει τις αποδοχές που αντιστοιχούν στο εν λόγω χρονικό διάστημα. Με την υπ’ αριθμ. 10/2010 απόφαση της Ολομέλειας του  Αρείου Πάγου έγινε δεκτό ότι η συμφωνία του εργοδότη συνιστά άσκηση του διευθυντικού δικαιώματοςκαι ελέγχεται κατ’ άρθρο 281 ΑΚ, δηλαδή ελέγχεται εάν αυτή είναι καταχρηστική. Θα πρέπει, δηλαδή, η άρνηση να δικαιολογείται από τις ανάγκες της επιχείρησης και το καλώς εννοούμενο συμφέρον αυτής. Εάν η άρνηση δεν οφείλεται σε αντικειμενικούς λόγους, τότε ο/η θιγόμενος εργαζόμενος/η μπορεί να προσβάλει δικαστικά την απόφαση του εργοδότη ως καταχρηστική και να ζητήσει να υποχρεωθεί ο εργοδότης να του/τηςχορηγήσει το μειωμένο ωράριο ως ισόχρονη άδεια.

Υποχρέωση χορήγησης άδειας θηλασμού και φροντίδας έχει και ο νέος εργοδότης, στον οποίο προσελήφθη είτε η μητέρα, είτε ο πατέρας, μετά από τη λύση της σχέσης εργασίας με τον πρώτο εργοδότη, για το υπόλοιπο χρονικό διάστημα μέχρι τη συμπλήρωση των 30 μηνών από τον τοκετό.

Τη μείωση του ωραρίου δικαιούται αναλογικώς και οιαπασχολούμενοιμε μειωμένο ημερήσιο ωράριο.

Η παραίτηση από τη λήψη της εν λόγω άδειας είναι άκυρη, η δε άρνηση χορήγησής της συνιστά βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας

Για την άδεια θηλασμού και φροντίδας παιδιού και το θέμα περιέλευσης της τεκούσας σε εγκυμοσύνη, ισχύουν τα εξής: Με τη χορήγηση της άδειας μητρότητας, διακόπτεται το μειωμένο ωράριο και επαναχορηγείται για το νέο πλέον τέκνο μετά από τη λήξη της νέας λοχείας.

ΓΟΝΙΚΗ ΑΔΕΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΠΑΙΔΙΟΥ (ΜΕΙΩΜΕΝΟ ΩΡΑΡΙΟ) άρθρο 2, ΕΓΣΣΕ 2014
Ο εργαζόμενος πατέρας έχει αυτοτελές δικαίωμα και με τις ίδιες προϋποθέσεις χρήσης τής προβλεπόμενης από τις Εθνικές Γενικές ΣΣΕ άδειας φροντίδας παιδιού (μειωμένο ωράριο), χορηγούμενου του δικαιώματος και σε περίπτωση που η μητέρα είναι αυτοαπασχολούμενη.
Επίσης την συγκεκριμένη άδεια δικαιούταιι και ο πατέρας ακόμα και αν η μητέρα δεν εργάζεται, (άρθρο 38 του Ν. 4342/2015). Στην περίπτωση που και οι δύο γονείς είναι μισθωτοί, με κοινή τους δήλωση που κατατίθεται στους αντίστοιχους εργοδότες τους, καθορίζεται η επιλογή τους για το ποιος από τους δύο θα κάνει χρήση της γονικής άδειας φροντίδας παιδιού (μειωμένο ωράριο), εκτός αν με κοινή τους δήλωση καθορίσουν χρονικά διαστήματα που ο καθένας κάνει χρήση μέσα στα χρονικά όρια ισχύος του δικαιώματος αυτού. Η άσκηση του ως άνω δικαιώματος ισχύει από την υπογραφή της παρούσης.