Ειδική εξάμηνη άδεια προστασίας μητρότητας

Με το άρθρο 142 του Ν 3655/2008 (ΦΕΚ 58 Α/ 3-4-2008), οι εργαζόμενες μητέρες οι οποίες είναι ασφαλισμένες στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και απασχολούνται σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις με σχέση εξαρτημένης εργασίας, ορισμένου ή αορίστου χρόνου, με πλήρη ή μερική απασχόληση δικαιούνται ειδική άδεια προστασίας μητρότητας χρονικής διάρκειας έξι (6) μηνών. Η άδεια αυτή χορηγείται στις εργαζόμενες μετά τη λήξη της άδειας μητρότητας (τοκετού-λοχείας), της ισόχρονης προς το μειωμένο ωράριο άδειας, καθώς επίσης και στις εργαζόμενες που αμέσως μετά τα ανωτέρω διαστήματα κάνουν χρήση της ετήσιας κανονικής άδειας, εφ’ όσον αυτό είναι απαραίτητο με βάση τις ετήσιες προθεσμίες για τη χορήγησή της.

Η παραπάνω ειδική άδεια χορηγείται και στην τεκμαιρόμενη μητέρα του αρθ.1464 του Αστικού Κώδικα που αποκτά τέκνο με την διαδικασία της παρένθετης μητρότητας (άρθρο 44 Ν. 4488/2017), καθώς και στην εργαζόμενη που υιοθετεί τέκνο από την ένταξη του παιδιού στην οικογένεια και έως την ηλικία των 8 ετών (άρθρο 36 του Ν. 4808/2021), η οποία ομοίως λαμβάνει αποδοχές από τον ΟΑΕΔ σύμφωνα με το αρθ.142 του Ν.3655/2008, όπως ισχύει. Ο χρόνος της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας λογίζεται ως χρόνος ασφάλισης στους κλάδουςσύνταξης, ασθένειας του ΕΦΚΑ και επικουρικής ασφάλισης του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π., συνεπώς επί των προαναφερόμενων αποδοχών παρακρατούνται οι προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές, όπως και για τη φυσική μητέρα ασφαλισμένη του ΕΦΚΑ.

Εάν η εργαζόμενη μητέρα δεν κάνει χρήση της προβλεπόμενης ισόχρονης προς το μειωμένο ωράριο άδειας, δικαιούται αμέσως μετά τη λήξη της άδειας λοχείας την ειδική άδεια προστασίας μητρότητας, στη συνέχεια δε και το μειωμένο ωράριο, όπως αυτό ισχύει. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 124/2018 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του κράτους, η οποία έγινε δεκτή από τον Υπουργό Εργασίας, ο χρόνος της εξάμηνης ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας δεν συμψηφίζεται στο διάστημα των 30 μηνών που διαρκεί η άδεια φροντίδας παιδιού («μειωμένο ωράριο»), το οποίο παρατείνεται αντίστοιχα. Έτσι, η εργαζόμενη μητέρα, μετά τη λήξη της ειδικής εξάμηνης άδειας, δικαιούται να λάβει ολόκληρο το μειωμένο ωράριο, σύμφωνα με τα όσα ορίζονται για τον τρόπο χορήγησής του, στις οικείες Ε.Γ.Σ.Σ.Ε.

Το δικαίωμα της λήψεως ειδικής εξάμηνης άδειας προστασίας μητρότητας ασκείται με αίτηση που υποβάλει η ίδια η δικαιούχος ή δι’ αντιπροσώπου στην αρμόδια υπηρεσία του ΟΑΕΔ εντός 60 ημερών από τη λήξη των ανωτέρω αδειών.

Ποσό επιδότησης: Κατά τη διάρκεια της ως άνω ειδικής άδειας ο ΟΑΕΔ υποχρεούται να καταβάλλει στην εργαζόμενη μητέρα μηνιαίως ποσό ίσο με τον κατώτατο μισθό, όπως αυτός κάθε φορά καθορίζεται, καθώς και αναλογία Δώρων εορτών και επιδόματος αδείας, με βάση το προαναφερόμενο ποσό. Όσον αφορά στο επίδομα αδείας, ο εργοδότης καταβάλει τη διαφορά που προκύπτει από την καταβαλλόμενη από τον ΟΑΕΔ αναλογία επιδόματος αδείας, ενώ η καταβολή τόσο των αποδοχών, όσο και του επιδόματος αδείας γίνεται παράλληλα με την άσκηση του δικαιώματος της εργαζόμενης σε ετήσια κανονική άδεια. Η δε υποχρέωση του εργοδότη για καταβολή Δώρων Πάσχα και Χριστουγέννων περιορίζεται στο διάστημα προ και μετά του εξαμήνου της ειδικής άδειας προστασίας μητρότητας που γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις της ΚΥΑ 19040/1981.

Ασφάλιση: Ο χρόνος της ειδικής άδειας προστασίας μητρότητας λογίζεται ως χρόνος ασφάλισης στον κλάδο σύνταξης του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, νυν ΕΦΚΑ. Ο ΟΑΕΔ υποχρεούται να αποδίδει στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ τις προβλεπόμενες εισφορές για τον κλάδο σύνταξης, παρακρατώντας την προβλεπόμενη εργατική εισφορά που βαρύνει τον εργαζόμενο μαζί με την εργοδοτική εισφορά που βαρύνει τον ΟΑΕΔ.

Δικαιολογητικά που οφείλει να προσκομίσει η αιτούσα στον ΟΑΕΔ:

• βεβαίωση εργοδότη από την οποία θα προκύπτει η ενεργή εργασιακή σχέση κατά την έναρξη της άδειας μητρότητας, το είδος, η μορφή, η διάρκεια, οι μηνιαίες αποδοχές, η ημερομηνία πρόσληψης και προκειμένου για συμβάσεις ορισμένου χρόνου η ημερομηνία λήξης της σύμβασης.
• Αντίγραφο απόφασης επιδόματος μητρότητας (κυοφορίας-λοχείας) από τον ΕΦΚΑ.
• Υπεύθυνη δήλωση της δικαιούχου με την οποία αναλαμβάνει την υποχρέωση να γνωστοποιεί εντός 8 ημερών στον ΟΑΕΔ οποιαδήποτε μεταβολή της εργασιακής της σχέσης.
• Αριθμός ΙΒΑΝ λογαριασμού Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδας της δικαιούχου.

Διακοπή παροχής: Η παροχή διακόπτεται λόγω: α) πρόσληψης και απασχόλησης της δικαιούχου σε νέο εργοδότη και β) αίτησης διακοπής της δικαιούχου.

Φορολόγηση: Η ειδική παροχή μητρότητας που χορηγείται από τον ΟΑΕΔ σε εργαζόμενες μητέρες ασφαλισμένες του ΙΚΑ –ΕΤΑΜ, νυν ΕΦΚΑ, κατά τη διάρκεια της εξάμηνης ειδικής άδειας προστασίας της μητρότηας αποτελεί εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, όμως, απαλλάσσεται από κάθε φόρο, σύμφωνα με την ειδική διάταξη του άρθρου 14 παρ. 3 του Ν. 1545/1985